• Pracodawcy w Polsce opublikowali o 19% mniej ogłoszeń w ujęciu rocznym, co stanowi kontynuację trendu niskich dynamik notowanych od sierpnia 2023 r.
• Może nas czekać wzrost bezrobocia, zmniejsza się również ilość osób korzystających z pośrednictwa Urzędów Pracy.
• Zainteresowanie pracą tymczasową wśród pracodawców nie słabnie, spada natomiast jej popularność wśród pracowników, z wyjątkiem studentów.
• Liczba przedsiębiorstw, którym grozi borykanie się z odejściem zatrudnionych prawdopodobnie wzrośnie na co wskazuje 45% pracowników myślących o zmianie pracy.
• Obserwujemy stały napływ obcokrajowców do pracy, do Polski najczęściej przyjeżdżają Ukraińcy, Białorusini i Gruzini.

Ciągłe zmiany na rynku pracy wpływają na popyt na różne zawody i umiejętności. Zakończenie pierwszej połowy 2024 roku daje nam możliwość podsumowania sytuacji zawodowej w Polsce oraz prognozowania przyszłych trendów. W tym artykule przyjrzymy się deficytowym zawodom, czyli tym, w których brakuje pracowników, oraz pożądanym umiejętnościom, które mogą być kluczowe dla znalezienia pracy.

Zawody deficytowe i pożądane w pierwszej połowie 2024 roku

Analiza rynku pracy wskazuje na to, że najbardziej stabilny jest popyt na prace fizyczne, takie jak magazynier, kierowca, czy sprzedawca/kasjer, gdzie ilość ofert pracy zwiększyła się o 2%.  

Choć w ujęciu rocznym publikowanych ofert pracy jest mniej o 19%, to w marcu 2024 r. wzrosła liczba publikowanych w Internecie w stosunku do miesiąca poprzedniego, na co wskazuje Barometr Ofert Pracy, przygotowywany przez Katedrę Ekonomii i Finansów WSIiZ w Rzeszowie oraz Biuro Inwestycji i Cykli Ekonomicznych.  Najkorzystniejsze zmiany obserwowane są w zawodach związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy, turystyką oraz pracą fizyczną.

Praca dorywcza w I połowie 2024 roku

W I połowie 2024 roku nie zmniejszało się zapotrzebowanie na pracowników dorywczych. Druga w tym roku edycja Wskaźnika Pracy Dorywczej pokazała, że nawet 60% firm planowało wejście w elastyczne zatrudnienie w II kwartale 2024 r., w tym, 21% deklarowało, że zwiększy zatrudnienie osób wykonujących nieskomplikowane zadania. 30% przedsiębiorców planowało taką samą liczbę pracowników dorywczych, a jedynie 9% chciało zmniejszyć zatrudnienie w tym obszarze. Z punktu widzenia pracowników natomiast wyraźnie spadło zainteresowanie dorabianiem. Dorywczymi pracami byli zainteresowani przede wszystkim studenci, bo miał je w planach niemal co drugi. Nie budzi to zdziwienia bo dla nich taka opcja to doskonała możliwość zdobywania doświadczenia (44%) i środków na wydatki.

Największe zapotrzebowanie na pracowników dorywczych

• sektor produkcji 66%,
• sektor logistyczny 62%,
• sektor handlowy 50%.

Najbardziej pożądane umiejętności na rynku pracy

Jeśli chodzi o pożądane umiejętności, coraz większe znaczenie mają umiejętności miękkie, takie jak komunikacja, zarządzanie czasem czy zdolność do pracy zespołowej. Ważne jest także posiadanie umiejętności cyfrowych, które są teraz niezbędne w większości dziedzin.

Mobilności pod kątem obcokrajowców napływających do Polski

Polska ma coraz bardziej atrakcyjny rynek pracy w oczach cudzoziemców. Z najnowszych danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynika, że na koniec czerwca 2024 roku do ubezpieczeń społecznych w ZUS było zgłoszonych 1 mln 160 tys. cudzoziemców, czyli w ciągu miesiąca blisko 10 tys. więcej. W poszukiwaniu pracy do Polski przyjeżdżają osoby w wieku od 25–49 lat, przy czym najwięcej obcokrajowców pracuje, będąc w wieku 30-39 lat.

Najwięcej pracowników zza granicy pochodzi z:

• Ukrainy – 771 tys. osób.
• Białorusi - 134 tys. osób.
• Gruzji – 27,2 tys. osób.

Jakie są oczekiwania pracowników z innych krajów?

A czego wyjeżdżający do pracy za granicę oczekują od pracodawców? Według raportu „Dream Destinations and Mobility Trends - Decoding Global Talent 2024” obcokrajowcy w znacznym stopniu spodziewają się od zatrudniającego:

• zaangażowania się w rozwiązanie kwestii zakwaterowania (79%),
• załatwienia wizy i pozwolenia na pracę (78%),
• wsparcia w relokacji (69%),
• organizacji szkoleń językowych (54%),
• możliwości uzyskania obywatelstwa (18%),
• dostępu do opieki zdrowotnej (15%).

Prognozy na przyszłość – co nas czeka w II połowie 2024 roku?

Możemy spodziewać się okresowego wzrostu bezrobocia, na co wskazuje przede wszystkim brak wzrostu po stronie ofert pracy. Dane wskazują także na to, że coraz mniej osób korzysta z pośrednictwa pracy rejonowych urzędów. Niedobór siły roboczej będzie coraz większym problemem, a już teraz popyt na talenty w USA i Niemczech przewyższa podaż o 2,74 mln.

Jakie korzyści przynosi praca w 2024 roku?

Benefity stały się już standardem na rynku pracy, choć różnym w zależności od branży. W marcu 2024 roku pracodawcy oferowali średnio 6,6 zachęt na jedną ofertę, czyli o 0,1 więcej niż miesiąc wcześniej. Niezmiennie najczęściej oferowane są szkolenia, karta sportowa i pakiet medyczny, a także elastyczny czas pracy i oczywiście wysokie wynagrodzenie. Warto nadmienić, że dla pracowników fizycznych, ale także kobiet i osób starszych kwestie takie jak podwyżka i dodatkowe premie są istotnym czynnikiem kontynuacji zatrudnienia w danym przedsiębiorstwie.

Podsumowanie i wnioski – przyszłość na rynku pracy

Przyszłość rynku pracy wydaje się obiecująca dla tych, którzy zdobędą odpowiednie umiejętności szczególnie w dziedzinie nowych technologii i gotowi będą do wyjazdów w celach zarobkowych. Niestety ofert pracy w porównaniu z poprzednim rokiem ubywa niemal w każdym obszarze, nie licząc pracowników fizycznych. Choć roczna dynamika spadków liczby miejsc pracy przestała się pogłębiać, to sytuacja wciąż daleka jest od tej sprzed kilku lat. Cieszy natomiast fakt, że pracodawcy przestali traktować benefity jako coś wyjątkowego, a jako pewien standard na obecnym rynku pracy. Zastosowanie strategii rozwoju zawodowego, promowanie polityki różnorodności i zdobywanie nowych kwalifikacji może przynieść korzyści zarówno dla pracowników, jak i pracodawców.